
W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.

Centrum Drogi Mlecznej na orkiestrę. NASA zaprosiła kompozytorkę do pracy nad partyturą
23 listopada 2023, 13:21Od trzech lat należące do NASA Chandra X-ray Center prowadzi projekt „udźwiękowienia” kosmosu. Polega on na przypisywaniu dźwięków do danych uzyskiwanych za pomocą teleskopów. Teraz jednak spróbowano czegoś zupełnie innego. We współpracy z kompozytor Sophią Kastner „udźwiękowiono” centrum Drogi Mlecznej, przekładając dane na nuty i tworząc partię dla orkiestry. To jak pisanie fikcyjnej historii opierającej się w dużej mierze na faktech. Bierzemy dane z kosmosu, przekładamy je na dźwięki, dodajemy coś nowego i ludzkiego, mówi Kastner.

Poznaliśmy pierwsze planety spoza Drogi Mlecznej
5 lutego 2018, 14:20Astronomowie z University of Oklahoma są pierwszymi, którym udało się odkryć planety znajdujące się poza naszą galaktyką. Dzięki mikrosoczewkowaniu grawitacyjnemu zauważono obiekty o masach pomiędzy Księżycem a Jowiszem. Odkrycia dokonali profesor Xinyu Dai i doktor Eduardo Guerras, którzy podczas swojej pracy wykorzystali teleskop Chandra X-ray.

Najstarsza polska piramida stoi w miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska
10 maja 2018, 08:38Najstarsze polskie mauzoleum w kształcie piramidy, Wieżę Ariańską w Krynicy (woj. lubelskie), zbudowano w miejscu wczesnośredniowiecznego grodu z okresu wczesnoplemiennego. Naukowcy ustalili to dzięki zastosowaniu lotniczego skanowania laserowego.

Zawodna technologia rozpoznawania twarzy
30 lipca 2018, 13:36Technologia rozpoznawania twarzy Rekognition oferowana przez Amazona od dawna budziła kontrowersje. Teraz budzi jeszcze większe. Organizacja American Civil Liberties (ACLU) Union informuje, że uznała ona 28 kongresmenów za... skazanych przestępców.

Zanieczyszczenie powietrza powiązane z nowotworem ust
11 października 2018, 14:28Jak czytamy w Journal of Investigative Medicine, wysokie stężenie zanieczyszczeń powietrza, szczególnie pyłów zawieszonych 2.5 (PM2.5) i, w mniejszym stopniu, ozonu, może być powiązane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworu ust.

Rak jajnika pod okiem sztucznej inteligencji
14 stycznia 2019, 09:41Yinyin Yuan i jej koledzy z Institute of Cancer Research w Londynie stworzyli system sztucznej inteligencji, który bada różnice w kształtach komórek nowotworowych. Przeanalizowali próbki tkanek 514 kobiet z rakiem jajnika i odkryli, że w bardziej agresywnej formie nowotworu, w której szanse na przeżycie 5 lat wynoszą zaledwie 15 procent, jądra komórkowe mają nieprawidłowy kształt.

To dzięki rozwojowi rolnictwa wymawiamy „f” i „w”
20 marca 2019, 12:38Damian Blasi z Instytutu Historii Człowieka im. Maksa Plancka, Steven Moran z Instytutu Lingwistyki w Zurichu oraz ich koledzy z Francji, Holandii i Singapuru połączyli dane paleoantropologiczne, lingwistyki historycznej oraz biologii ewolucyjnej i na tej podstawie dostarczyli dowodów, że w neolicie doszło do ogólnoświatowej zmiany dźwięków w językach.

Zestresowany? To urządzenie powie ci, czy rzeczywiście i jak bardzo...
28 maja 2019, 12:34Na jednym z amerykańskich uniwersytetów powstał test do wykrywania biomarkerów stresu (hormonów i neuroprzekaźników) w różnych płynach ustrojowych: pocie, krwi, moczu czy ślinie.

Droga Mleczna w trzech wymiarach
5 sierpnia 2019, 13:38W najnowszym numerze amerykańskiego tygodnika Science zespół polskich astronomów z Obserwatorium Astronomicznego UW, pracujący w ramach projektu The Optical Gravitational Lensing Experiment (OGLE), prezentuje unikalną, trójwymiarową mapę Drogi Mlecznej. Mapa przedstawia precyzyjny obraz naszej Galaktyki i dostarcza wielu nowych informacji dotyczących budowy i historii systemu gwiazdowego, w którym mieszkamy.